Profilaktyka grypy

Zakażamy się podczas kontaktu z osobą zakażoną wirusem grypy. Wirus jest przenoszony:

• bezpośrednio drogą kropelkową, gdy osoba chora mówi, kicha lub kaszle – największe narażenie występuje wówczas, gdy przebywamy do 2 m od osoby zakażonej.
• pośrednio, przez kontakt ze skażoną powierzchnią.

Grypa to nagłe wystąpienie choroby, której towarzyszy:

• wysoka gorączka (powyżej 38 ºC) 
• złe samopoczucie
• ból głowy
• dreszcze
• bóle mięśniowo-stawowe
• suchy kaszel
• ból gardła
• duszności
• rzadziej - nieżyt nosa.

Podstawowym kryterium rozpoznania zakażenia jest dodatni wynik badania wirusologicznego.

Same objawy i przebieg choroby nie pozwalają na wiarygodne rozpoznaje zakażenia wirusem grypy, gdyż wiele innych drobnoustrojów powoduje podobne objawy (tzw. choroba grypopodobna).

Jeśli chcesz mieć pewność, czy masz do czynienia z grypą, możesz samodzielnie wykonać tzw. kasetkowy,  wynik otrzymasz w ciągu 15 minut. Czułość i specyficzność takiego testu jest niższa w porównaniu z badaniami wirusologicznymi wykonywanymi w medycznym laboratorium diagnostycznym np. z pobranego wymazu z nosa, ale niejednokrotnie może on być pomocny.

Osoba zakażona wirusem grypy może zarażać innych przez:

• 1-2 dni przed wystąpieniem objawów chorobowych
• dorosły: 3-5 dni od chwili pojawienia się objawów
• dziecko poniżej 12 r. ż.: do 10 dni
• chory z ciężkim niedoborem odporności zaraża przez wiele tygodni lub miesięcy.

Jeden chory zaraża średnio 4 osoby z bliskiego otoczenia.

Aby zapobiec grypie, stosuj zasady bezpieczeństwa:

• zakrywaj nos i usta podczas kichania i kaszlu
• jeśli źle się czujesz, zostań w domu i unikaj kontaktu z innymi ludźmi
• regularnie i dokładnie myj/dezynfekuj ręce
• unikaj tłumów
• zachowaj dystans od innych osób
• często i dokładnie wietrz pomieszczenia
• ewentualnie stosuj maseczkę ochronną tzw. chirurgiczną
• rozważ zaszczepienie się przeciwko grypie sezonowej.

Szczepionka przeciwko grypie sezonowej to najskuteczniejszy sposób na zabezpieczenie się przede wszystkim przed bardzo groźnymi dla naszego zdrowia i życia powikłaniami, które może spowodować wirus grypy.

Powikłania mogą wystąpić także u młodych i zdrowych osób. Najczęstszymi powikłaniami w przebiegu grypy są: zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia, zapalenie płuc i oskrzeli.

Szczególnie groźne są powikłania dla osób starszych, z chorobami towarzyszącymi, z obniżoną odpornością z powodu chorób czy przyjmowanych leków.

Czas, który wybieramy na szczepienie, powinien wyprzedzać szczyt zachorowań, a więc najlepiej szczepić się od września do grudnia. Odporność poszczepienna utrzymuje się zwykle do 6 miesięcy i zapewnia ochronę w sezonie epidemicznym, zaś skład szczepionki jest każdego roku weryfikowany z uwagi na dużą zmienność wirusa grypy.

Jeśli nie możesz zaszczepić się odpowiednio wcześnie, szczepienie możesz wykonać w dowolnym momencie przez cały sezon epidemiczny.

Eksperci zalecają szczepienia wszystkim osobom powyżej 6 miesiąca życia, w szczególności:

• dzieciom
• dorosłym chorującym na choroby przewlekłe, z obniżoną odpornością
• osobom po transplantacji narządów
• kobietom planującym zajście w ciążę
• kobietom w ciąży
• osobom powyżej 55. roku życia
• pracownikom ochrony zdrowia oraz placówek zapewniających opiekę osobom chorym i niepełnosprawnym
• pracownikom wykonującym zawody wymagające ciągłego kontaktu z ludźmi.

Informacje na temat refundacji szczepionek przeciw grypie w sezonie 2023/2024 znajdziesz na stronie Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH - PIB.